چكيده:
در پژوهش حاضر به بررسي رابطة بين استرس با فرسودگي شغلي در كارمندان اداري و كارگران كارخانة ايران خودرو ديزل پرداخته شده است.
بدين منظور تعداد 60 نفر از شاغلين ( 30 نفر كارمند اداري و 30 نفر كارگر) با استفاده از روش نمونهگيري تصادفي در دسترس انتخاب شدند. و سپس پرسشنامة فرسودگي شغلي با 22 ماده و پرسشنامه استرس با 10 ماده در مورد آنها اجرا شد. دادههاي حاصل از پژوهش با استفاده از روش آماري ضريب همبستگي پيرسون و آزمون معني داري تفاوت ميانگينهاي مستقل و آزمون معناداري ضريب همبستگي () مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
مقدمه:
گروهي از صاحب نظران رفتار سازماني فشار رواني را بيماري شايع قرن نامگذاري كردهاند شايد هم براستي دوران ما عصر فشارهاي رواني است. دورهاي كه در آن انسان بشر از هر زمان ديگر در معرض عوامل فشارزا قرارگرفته و مسائل ومشكلات بيشماري از هر سو او را احاطه كرده است.
اين فشارها به طور حتم با پيچيدگي روز افزون سازمان ها و گسترش تفكيكها، ابزارها و ديگر ابعاد سازمان در صورت عدم برنامه ريزي صحيح و مناسب، افزايش هم مييابد.
فشار رواني يا استرس كه واژه اصلي آن ريشه در زبان لاتين دارد در قرن هفدهم ميلادي بسيار متداول بوده و به بعضي سختي، دشواري، فلاكت و محنت به كار رفته است. در اواخر قرن هجدهم معني آن به نيرو، فشار، زور و تلاش بسيار متغير يافته است ( تيموري، 1383).
فصل اول: كليات پژوهش
مقدمه …………………………………………………………………………………………….
طرح مسئله و چهارچوب نظري آن …………………………………………………….
اهميت يا ضرورت پژوهش………………………………………………………………..
هدف پژوهش…………………………………………………………………………………..
فرضيه هاي پژوهش ………………………………………………………………………..
تعاريف نظري و عملياتي متغيرها………………………………………………………..
فصل دوم: ادبيات و پيشينه پژوهش
بخش اول: استرس شغلي
شغل چيست ……………………………………………………………………………………
حرفه ……………………………………………………………………………………………..
وظيفه …………………………………………………………………………………………….
گروه شغلي …………………………………………………………………………………….
تقسيم بندي مشاغل بر حسب فشار رواني ………………………………………….
تاريخچهي روان شناسي كار در ايران ……………………………………………….
فشار رواني يا استرس چيست؟ …………………………………………………………
به طور كلي دو نوع استرس وجود دارد ……………………………………………
عوامل موثر در ايجاد استرس …………………………………………………………..
استرس شغلي …………………………………………………………………………………
مراحل فشار رواني ………………………………………………………………………….
نشانه هاي سازگاري عمومي ……………………………………………………………
چهار مجموعه كلي فشارهاي عصبي سازماني …………………………………….
پيامدهاي فشار عصبي ……………………………………………………………………..
چهار مجموعه كلي فشارهاي عصبي سازماني …………………………………….
پيامدهاي فشار عصبي ……………………………………………………………………..
تجزيه و تحليل شخصيت نوع A و شخصيت نوع B ……………………………..
استراتژيهاي مقابله با فشار رواني …………………………………………………..
استراتژيهاي مقابله فردي …………………………………………………………………
استراتژيهاي مقابله با استرس در سازمان ………………………………………….
هدف از مشاوره رواني چيست ………………………………………………………….
تقويت مباني ديني …………………………………………………………………………….
بخش دوم: فرسودگي شغلي
فرسودگي شغلي چيست ……………………………………………………………………
فرسودگي شغلي چه زماني رخ مي دهد ……………………………………………..
نشانههاي فرسودگي شغلي ………………………………………………………………
انواع فرسودگي شغلي ………………………………………………………………………
پژوهش هاي انجام شده …………………………………………………………………..
پژوهشهاي انجام شده در ايران ………………………………………………………
پژوهش هاي انجام شده در خارج ……………………………………………………..
نتيجه نهايي …………………………………………………………………………………….
فصل سوم: روش پژوهش
جامعه آماري ………………………………………………………………………………….
نمونه آماري…………………………………………………………………………………….
روش نمونهگيري …………………………………………………………………………….
ابزار پژوهش ………………………………………………………………………………….
روش اجرا ……………………………………………………………………………………..
طرح پژوهشي …………………………………………………………………………………
بحث و نتيجه گيري
مقدمه……………………………………………………………………………………………..
محدوديتهاي پژوهش ……………………………………………………………………..
پيشنهادات پژوهش ………………………………………………………………………….
فهرست منابع ………………………………………………………………………………….
فهرست منابع پاياننامهها
ـ تيموري، مينا ( 1383) بررسي رابطه بين استرس و فرسودگي شغلي، پايان نامه كارشناسي چاپ نشده، دانشگاه آزاد اسلامي تهران مركز.
ـ دباغ، پارمشياه (1373) بررسي تاثير رواني و كارايي مديران وزارت جهاد سازندگي، پاياننامه كارشناسي ارشد چاپ نشده، دانشگاه علامه طباطبايي
ـ گمركي ،حميده (1383) رابطه بين رضايت شغلي و استرس ، پاياننامه كارشناسي چاپ نشده دانشگاه آزاد اسلامي تهران مركز
مقدمه
بي ترديد اصطلاح شخصيت يکي از بحث انگيزترين و در عين حال جذاب ترين مفاهيمي است که در علم روانشناسي وجود دارد پيچيدگي تنوع و گستره مشمول اين اصطلاح به اندازه اي است که دستيابي به يک تعريف فراگير پايدار و مورد قبول از آن را تنها دشوار بلکه غيرممکن ساخته است به گونه اي که مي توان گفت به شمار افرادي که سعي در شناخت و تعيين آن و در نتيجه ساخت يک قطر شخصيت داشته اند تعاريف و تفاسير گوناگون وجود دارد کلمه شخصيت در انگليسي از واژه لاتين پرسونا اقتباس شده است و در اصل اشاره به نقاب هايي دارد که توسط هنر پيشگان تئاتر و نمايش هاي يونان باغستاين به صورت زده مي شد و در عين حال در بردارنده نقش آن نيز بوده است (هجل و زيگلو، 1979)
آگاهي از تفاوت هاي فردي و شخصيتي مي تواند ما را در حل بسياري از دشواريها ياري دهد و وقتي قبول کرديم که انسان ها در تواناييهاي ذاتي و اکتسابي تفاوت دارند در پي اين نخواهيم بود که از همه رفتارهاي مشابه و يکساني را انتظار دادشته باشيم ولي بسياري از صفات در يک راستا قرار نمي گيرند نو اين موضوع به ما امکان مي دهد که بتوانيم افرادي که ترکيبات مشابهي از صفات را دارند در يک گروه طبقه بندي کنيم (بهرامي و همکان 1380)
فهرست مطالب :
فصل اول- کلیات تحقیق
مقدمه
هدف پژوهش
بیان مسئله
اهمیت موضوع پژوهش
پرسش پژوهش
فرضیه پژوهش
تعریف مفاهیم
تعریف مفهومی: تعریف عملیاتی
تیپ شخصیتی درونگرا- برون گرا
تعریف مفهومی
تعریف عملیاتی
فصل دوم – ادبیات تحقیق
فرسودگی شغلی
نشانه های مرضی فرسودگی شغلی
نشانه های فرسودگی شغلی
علل فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی، نشانه ها و عوارض
عوامل زمینه ساز و مرتبط به فرسودگی شغلی
عوارض و اثرات فرسودگی شغلی
اثرات عمده فرسودگی شغلی
مروری بر تحقیقات گذشته: تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
تحقیقات انجام شده در داخل کشور
فصل سوم – روش تحقیق
مقدمه
روش آماری در پژوهش: جامعه آماری
شیوه نمونه گیری
ابزار اندازه گیری
فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها
خلاصه
بخش اول) تجزیه و تحلیل توصیفی
بخش دوم) بررسی فرضیه پژوهش
فصل پنجم
خلاصه: نتیجه گیری: چکیده
محدودیت های پژوهش: پیشهادات: منابع و مآخذ
منابع و مآخذ:
- دلاور، علي (1380) مباني نظري و عملي پژوهش در علوم انساني و اجتماعي (تهران- انتشارات رشد)
- روان شناسي ناهنجاري ترجمه يحيي سيد محمدي (تهران انتشارات ساولان)
- مايرز، ايزابل بريجز، تيپ هاي شخصيتي 19گانه ، ترجمه دکتر مرتضي ظهرابي، انتشارات فردانش (1383)
- شاملو ، سعيد، مکتب ها و نظريه ها در روانشناختي شخصيت، انتشارت رشد، (1368)
- پايان نامه دوره کارشناسي، بررسي رابطه بهداشت رواني با فرسودگي شغلي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکز
مقدمه
بي ترديد اصطلاح شخصيت يکي از بحث انگيزترين و در عين حال جذاب ترين مفاهيمي است که در علم روانشناسي وجود دارد پيچيدگي تنوع و گستره مشمول اين اصطلاح به اندازه اي است که دستيابي به يک تعريف فراگير پايدار و مورد قبول از آن را تنها دشوار بلکه غيرممکن ساخته است به گونه اي که مي توان گفت به شمار افرادي که سعي در شناخت و تعيين آن و در نتيجه ساخت يک قطر شخصيت داشته اند تعاريف و تفاسير گوناگون وجود دارد کلمه شخصيت در انگليسي از واژه لاتين پرسونا اقتباس شده است و در اصل اشاره به نقاب هايي دارد که توسط هنر پيشگان تئاتر و نمايش هاي يونان باغستاين به صورت زده مي شد و در عين حال در بردارنده نقش آن نيز بوده است (هجل و زيگلو، 1979)
آگاهي از تفاوت هاي فردي و شخصيتي مي تواند ما را در حل بسياري از دشواريها ياري دهد و وقتي قبول کرديم که انسان ها در تواناييهاي ذاتي و اکتسابي تفاوت دارند در پي اين نخواهيم بود که از همه رفتارهاي مشابه و يکساني را انتظار دادشته باشيم ولي بسياري از صفات در يک راستا قرار نمي گيرند نو اين موضوع به ما امکان مي دهد که بتوانيم افرادي که ترکيبات مشابهي از صفات را دارند در يک گروه طبقه بندي کنيم (بهرامي و همکان 1380)
فهرست مطالب :
فصل اول- کلیات تحقیق
مقدمه
هدف پژوهش
بیان مسئله
اهمیت موضوع پژوهش
پرسش پژوهش
فرضیه پژوهش
تعریف مفاهیم
تعریف مفهومی: تعریف عملیاتی
تیپ شخصیتی درونگرا- برون گرا
تعریف مفهومی
تعریف عملیاتی
فصل دوم – ادبیات تحقیق
فرسودگی شغلی
نشانه های مرضی فرسودگی شغلی
نشانه های فرسودگی شغلی
علل فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی، نشانه ها و عوارض
عوامل زمینه ساز و مرتبط به فرسودگی شغلی
عوارض و اثرات فرسودگی شغلی
اثرات عمده فرسودگی شغلی
مروری بر تحقیقات گذشته: تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
تحقیقات انجام شده در داخل کشور
فصل سوم – روش تحقیق
مقدمه
روش آماری در پژوهش: جامعه آماری
شیوه نمونه گیری
ابزار اندازه گیری
فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها
خلاصه
بخش اول) تجزیه و تحلیل توصیفی
بخش دوم) بررسی فرضیه پژوهش
فصل پنجم
خلاصه: نتیجه گیری: چکیده
محدودیت های پژوهش: پیشهادات: منابع و مآخذ
منابع و مآخذ:
- دلاور، علي (1380) مباني نظري و عملي پژوهش در علوم انساني و اجتماعي (تهران- انتشارات رشد)
- روان شناسي ناهنجاري ترجمه يحيي سيد محمدي (تهران انتشارات ساولان)
- مايرز، ايزابل بريجز، تيپ هاي شخصيتي 19گانه ، ترجمه دکتر مرتضي ظهرابي، انتشارات فردانش (1383)
- شاملو ، سعيد، مکتب ها و نظريه ها در روانشناختي شخصيت، انتشارت رشد، (1368)
- پايان نامه دوره کارشناسي، بررسي رابطه بهداشت رواني با فرسودگي شغلي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکز
بيان مساله:
با توجه به روند ارتباط تعاملي بين كار و زندگي خانوادگي، جاي تعجب نيست اگر كار كانون اصلي زندگي بيشتر افراد باشد، نياز به نزديكي، صميميت و ديگر نيازهاي اجمماعي آنان، احتمال زياد در محيط كار بيش از هر مكان ديگر بر آورده مي شود. كار محور اصلي زندگي ما را تشكيل مي دهد، به خصوص به دليل ساعات طولاني كار و تغييرات در هنجارهاي اجتماعي انواع تعارضهاي كاري و خانوادگي وجود دارد. آنها شامل تنيدگيهاي شغلي، بار كاري زياد (فشارهاي رواني ناشي از تلاش براي انجام نقشهاي گوناگوني كه با انرژي و زمان فرد همسازي ندارد، تعارض و فشار رواني همراه با ناهمسازي و يا تعارض درباره انتظارات نقش) و نيز مشكلات مربوط به مراقبت از كودك، نگهداري از بزرگسالان و مسايل مربوط به تعادل بين شغل، خانواده ها و نيازهاي شخصي مي باشد. در نهايت، فشارهاي رواني داراي كيفيت واگير است و به جنبه هاي ديگر فرد نيز سرايت مي كند (بولگر و ديگران 1989).
به احتمال زياد، مسايل خانوادگي بر زندگي كاري و زندگي كاري نيز آشكارا بر زندگي خانوادگي تاثير مي كذارد. تحقيقات ملي در آمريكا نشان مي دهد كه 72 درصد مردان و 83 درصد زنان تعارض مهمي را بين انتظارات و نقشهاي خانوادگي و كاري تحربه مي كنند (كوپر 1992)
فهرست مطالب
طرح تحقیق
مقدمه
نشانه های فرسودگی شغلی
بیان مساله
طبقه بندی کلی از تعارضهای کار و خانواده
اهمیت مساله
هدف کلی
اهداف جزئی
فرضیات
فرضیه اصلی
فرضیه اول
فرضیه دوم
فرضیه سوم
فرضیه چهارم
تعاریف نظری و عملی
تعریف نظری خانواده
کارکرد خانواده
حل مساله
ارتباط
نقشها
پاسخدهی عاطفی
آمیختگی عاطفی
کنترل رفتار
فرسودگی شغلی
تحلیل عاطفی
مسخ شخصیت
کاهش پیشرفت فردی
پیشینه پژوهش
فرسودگی شغلی
تاریخچه مفهوم فرسودگی شغلی
مرحله اولیه یا پیشگام
مرحله تجربی
تعاریف مختلف فرسودگی شغلی
هربرت فرویدنبرگر (1975(
پانیز و آرنسون (1981(
فاربر (1983(
اولویچ و برادسکی (1980(
اوهلر (1991(
نشانه های مرض فرسودگی شغلی
فرویدنبرگر و ریچلسون (1980(
مازلاک و جکسون (1986(
بایبیو و همکاران (1989(
مهمترین نشانه های فرسودگی شغلی
علل و عوامل فرسودگی شغلی
عوامل محیطی
ویژگیهای شغلی
ویژگیهای سازمانی
ویژگیهای حرفه ای
عوامل فردی
ویژگیهای جمعیت شناختی
ویژگیهای شخصیتی
گرایشات شغلی
رویکرد های مختلف نسبت به فرسودگی شغلی
رویکرد بالینی
رویکرد تبادلی چرنیس
رویکرد روانشناختی اجتماعی
مدلهای فرسودگی شغلی
مدل حفظ منابع
مدل منابع نیازهای شغلی
کاهش فرسودگی شغلی
راهبردها و تغییرات فردی
راهبردها و تغییرات سازمانی
خانواده
خانواده از دیدگاههای جامعه شناسی
خانواده از دیدگاه ههای روانشناسی
انواع و اشکال خانواده
وسعت ابعاد خانواده
شیوه ازدواج
مرکز ثقل قدرت
منشا و نسب
کارکردهای خانواده از دیدگاههای جامعهشناسی
کارکردهای اصلی خانواده
ارزیابی خانواده و کارکردهای آن از دیدگاه روانشناسی
مدل مک مستر از کارکرد خانواده
حل مساله
ارتباط
نقشها
پاسخ دهی عاطفی
آمیختگی عاطفی
کنترل رفتار
پیشینه تحقیق در رابطه با فرسودگی شغلی
پیشینه پژوهش در رابطه با کارکردهای خانواده
مطالعات انجام شده در خارج از کشور
روش تحقیق
جامعه آماری
نمونه آماری
فراوانی تحصیلات(جدول)
روش و شیوه عملی نمونهگیری
ابزارهای اندازه گیری و چگونگی جمع آوری داده ها
ابزار سنجش فرسودگی شغلی
شیوه اجراء
اعتبار و روایی
همبستگی بین مقیاسهای فرسودگی شغلی MBI
ابزار سنجش خانواده
روشهای آماری برای تجزیه و تحلیل داده ها
نتایـج
فهرست جداول
ضرایب همبستگی بین مقیاسهای کارکرد خانواده
ضرایب همبستگی بین مقیاسهای کارکرد خانواده
میانگین نمرات انحراف معیار مقیاسهای فرسودگی شغلی
میانگین نمرات انحراف معیار مقیاسهای کارکرد خانواده
نتیجهگیری و بحث
نتیجه گیری کلی و پیشنهادهایی برگرفته از یافته های پژوهش
محدودیتهای تحقیق
پیشنهادهایی برای پژوهشگرهای دیگر
منابع و ماخذ فارسی
منابع و ماخذ لاتین
بيان مساله:
با توجه به روند ارتباط تعاملي بين كار و زندگي خانوادگي، جاي تعجب نيست اگر كار كانون اصلي زندگي بيشتر افراد باشد، نياز به نزديكي، صميميت و ديگر نيازهاي اجمماعي آنان، احتمال زياد در محيط كار بيش از هر مكان ديگر بر آورده مي شود. كار محور اصلي زندگي ما را تشكيل مي دهد، به خصوص به دليل ساعات طولاني كار و تغييرات در هنجارهاي اجتماعي انواع تعارضهاي كاري و خانوادگي وجود دارد. آنها شامل تنيدگيهاي شغلي، بار كاري زياد (فشارهاي رواني ناشي از تلاش براي انجام نقشهاي گوناگوني كه با انرژي و زمان فرد همسازي ندارد، تعارض و فشار رواني همراه با ناهمسازي و يا تعارض درباره انتظارات نقش) و نيز مشكلات مربوط به مراقبت از كودك، نگهداري از بزرگسالان و مسايل مربوط به تعادل بين شغل، خانواده ها و نيازهاي شخصي مي باشد. در نهايت، فشارهاي رواني داراي كيفيت واگير است و به جنبه هاي ديگر فرد نيز سرايت مي كند (بولگر و ديگران 1989).
به احتمال زياد، مسايل خانوادگي بر زندگي كاري و زندگي كاري نيز آشكارا بر زندگي خانوادگي تاثير مي كذارد. تحقيقات ملي در آمريكا نشان مي دهد كه 72 درصد مردان و 83 درصد زنان تعارض مهمي را بين انتظارات و نقشهاي خانوادگي و كاري تحربه مي كنند (كوپر 1992)
فهرست مطالب
طرح تحقیق
مقدمه
نشانه های فرسودگی شغلی
بیان مساله
طبقه بندی کلی از تعارضهای کار و خانواده
اهمیت مساله
هدف کلی
اهداف جزئی
فرضیات
فرضیه اصلی
فرضیه اول
فرضیه دوم
فرضیه سوم
فرضیه چهارم
تعاریف نظری و عملی
تعریف نظری خانواده
کارکرد خانواده
حل مساله
ارتباط
نقشها
پاسخدهی عاطفی
آمیختگی عاطفی
کنترل رفتار
فرسودگی شغلی
تحلیل عاطفی
مسخ شخصیت
کاهش پیشرفت فردی
پیشینه پژوهش
فرسودگی شغلی
تاریخچه مفهوم فرسودگی شغلی
مرحله اولیه یا پیشگام
مرحله تجربی
تعاریف مختلف فرسودگی شغلی
هربرت فرویدنبرگر (1975(
پانیز و آرنسون (1981(
فاربر (1983(
اولویچ و برادسکی (1980(
اوهلر (1991(
نشانه های مرض فرسودگی شغلی
فرویدنبرگر و ریچلسون (1980(
مازلاک و جکسون (1986(
بایبیو و همکاران (1989(
مهمترین نشانه های فرسودگی شغلی
علل و عوامل فرسودگی شغلی
عوامل محیطی
ویژگیهای شغلی
ویژگیهای سازمانی
ویژگیهای حرفه ای
عوامل فردی
ویژگیهای جمعیت شناختی
ویژگیهای شخصیتی
گرایشات شغلی
رویکرد های مختلف نسبت به فرسودگی شغلی
رویکرد بالینی
رویکرد تبادلی چرنیس
رویکرد روانشناختی اجتماعی
مدلهای فرسودگی شغلی
مدل حفظ منابع
مدل منابع نیازهای شغلی
کاهش فرسودگی شغلی
راهبردها و تغییرات فردی
راهبردها و تغییرات سازمانی
خانواده
خانواده از دیدگاههای جامعه شناسی
خانواده از دیدگاه ههای روانشناسی
انواع و اشکال خانواده
وسعت ابعاد خانواده
شیوه ازدواج
مرکز ثقل قدرت
منشا و نسب
کارکردهای خانواده از دیدگاههای جامعهشناسی
کارکردهای اصلی خانواده
ارزیابی خانواده و کارکردهای آن از دیدگاه روانشناسی
مدل مک مستر از کارکرد خانواده
حل مساله
ارتباط
نقشها
پاسخ دهی عاطفی
آمیختگی عاطفی
کنترل رفتار
پیشینه تحقیق در رابطه با فرسودگی شغلی
پیشینه پژوهش در رابطه با کارکردهای خانواده
مطالعات انجام شده در خارج از کشور
روش تحقیق
جامعه آماری
نمونه آماری
فراوانی تحصیلات(جدول)
روش و شیوه عملی نمونهگیری
ابزارهای اندازه گیری و چگونگی جمع آوری داده ها
ابزار سنجش فرسودگی شغلی
شیوه اجراء
اعتبار و روایی
همبستگی بین مقیاسهای فرسودگی شغلی MBI
ابزار سنجش خانواده
روشهای آماری برای تجزیه و تحلیل داده ها
نتایـج
فهرست جداول
ضرایب همبستگی بین مقیاسهای کارکرد خانواده
ضرایب همبستگی بین مقیاسهای کارکرد خانواده
میانگین نمرات انحراف معیار مقیاسهای فرسودگی شغلی
میانگین نمرات انحراف معیار مقیاسهای کارکرد خانواده
نتیجهگیری و بحث
نتیجه گیری کلی و پیشنهادهایی برگرفته از یافته های پژوهش
محدودیتهای تحقیق
پیشنهادهایی برای پژوهشگرهای دیگر
منابع و ماخذ فارسی
منابع و ماخذ لاتین